دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه داخلی ایران بود. تعجب نکنید! دیگر نیست! دیگر چیزی از دریاچه ارومیه باقی نمانده است. با این روند پایین آمدن سطح آب دریاچه ارومیه، احتمالا تا اواخر تابستان سال دیگر با دوستانم بتوانیم با موتورسیکلت و بدون نیاز به پل میانگذر، از عرض دریاچه ارومیه بگذریم. البته اگر شانس بیاوریم و یکی از باتلاق های فصلی پنهان در این کویر نمکی گرفتارمان نکند! {با چشمانی خیس‌تر از امروز}
اما دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه چه بودند؟ صاحب‌نظران و متخصصان همگی دراینکه مجموعه ای از عوامل باعث خشک شدن دریاچه ارومیه شده اند اتفاق نظر دارند. ما در اینجا تنها به بیان 10 احتمال بسنده می‌کنیم.
1
. خشکسالی در حوزه دریاچه ارومیه
. خشکسالی در حوزه دریاچه ارومیهکاهش بارش ها در حوزه دریاچه در طول سال های گذشته باعث کاهش آبهای سطحی و درنتیجه کاهش ورودی دریاچه ارومیه شده است.
2. حفر چاه های غیرمجاز برای صنایع و کشاورزی
مشاهدات و اخبار غیرموثق از وجود تعداد زیادی چاه غیرمجاز کشاورزی و صنعتی در حوزه دریاچه ارومیه خبر می‌دهند، که در نتیجه می‌تواند باعث کاهش آب های زیرزمینی و آبهای سطحی شود.
3. سدهایی که اطراف دریاچه ساخته شده اند
سدها با اهداف مختلفی ساخته می‌شوند و می‌توانند بسیاری از مشکلات را در اطراف خود حل کنند. بهره برداری زیاد و عدم وجود برنامه‌ریزی صحیح در استفاده از سدها می‌تواند باعث کاهش ورودی آب دریاچه ارومیه شود.
4. احداث پل میانگذر دریاچه ارومیه
پل میانگذر شهید کلانتری (طولانی ترین پل ایران) با هدف کوتاه کردن مسیر آذربایجان شرقی تا آذربایجان شرقی احداث شد. برخی از حامیان محیط زیست با اجرای این پل مخالف بودند.
5. برداشت از جریان های آبی با دیگر روش ها
به جز سدها و چاه های غیرمجاز، کشاورزان و صنعتگران جریان های سطحی و زیرسطحی را با روش های مختلف از مسیر اصلی خود منحرف می‌کنند، که می‌تواند باعث کاهش آب ورودی دریاچه شود. فناوری های جدید نیز به کمک ستیزه جویان با محیط زیست می‌آیند.
6. توسعه کشاورزی سنتی
. توسعه کشاورزی سنتیخبرگزاری ها به طور پیوسته اخباری مبنی بر توسعه کشاورزی در حوزه دریاچه ارومیه منتشر می‌کنند. زمین های بیشتری زیر کشت می‌روند و محصولاتی که نیاز به آب بیشتری دارند، جایگزین محصولات قبلی می‌شوند. توسعه بدون زیرساخت های آن می‌تواند باعث مصرف بی‌رویه از آب مورد نیاز دریاچه شود.
7. گرم شدن کره زمین و افزایش تبخیر آب
کره زمین در سال های پیشین گرم تر شده است. با افزایش دما، میزان تبخیر نیز افزایش می‌یابد. افزایش تخبیر آب می‌تواند یکی از دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه باشد.
8. تغییرات در گسل دریاچه ارومیه
دریاچهٔ تکتونیکی ارومیه در محل فرو نشست زمین تشکیل شده که جهت آن موافق با جهت فرو نشست گسلی می‌باشد. دستگاههای لرزه نگاری امروزه فعالیت این گسل را نشان می‌دهد. خشک شدن دریاچه ارومیه می‌تواند به دلیل تغییرات در درزه های موجود در آن باشد.
9. افزایش رسوب های کف دریاچه
افزایش رسوب های دریاچه ارومیه در سرتاسر آن (بیشتر به صورت نمکی) مشاهده می‌شود، خود می‌تواند باعث بسته شدن چشمه های خودجوش دریاچه ارومیه و نیز افزایش میزان تبخیر شود.
این ها برخی از دلایل احتمالی خشک شدن دریاچه ارومیه بودند که گذرا نگاهی به آنها انداختیم. برخی از آنها عوامل طبیعی بودند و برخی عوامل انسانی. شاید دهمین و جامع‌ترین عامل خشک شدن دریاچه ارومیه این باشد که دلایل را دانستیم و راه‌کارها را تعیین کردیم ولی همچنان به دنبال دلیل بودیم و در عمل …
هی روزگار…، دریاچه ارومیه هم از پیش ما رفت
“راه‌کارها را تعیین کردیم ولی همچنان به دنبال دلیل بودیم و در عمل…”
پ.ن:
تو دلیل 4: “حامیان محیط زیسست” یه “س” اضافس!
سین اضافی حذف شد.
با تشکر از شما دوست عزیز.
Khob bod edamhe bdahid lotfan
با سلام
مطالب جالبي بود .
آيا مسئولين شهر يا كشوري در عرض اين چند سال پيش بيني چنين روزي را حدس ميزدند يا نه فقط به فكر جيب هاي مبارك خود بوده اند وبس!
راستي آيا وزرارت جهاد كشاورزي در اين مدت چه اقدامات مهمي جهت بهبود تبديل وضعيت كشاورزي از سنتي به روش پيشرفته داشته است؟ يا كاراصليش فقط دادن كود شيميايي به كشاورزان بوده است؟
با توجه به بررسي در وضعيت كشاورزي منطقه سد حسنلو متوجه ميشويم هزينه هنگفتي كه در عرض چند سال صرف ساختن سد و ايستگاه پمپاژ گرديده وهم اكنون نيز با صرف هزينه هنگفتي كه جهت تامين برق ايستگاه پمپاژ ميشود و فقط تنها محصول چغندر قند كه نياز بيشتري نيز به آب دارد آيا امكان آن نبود كه به جاي محصول فوق درختان خشكبار مثل بادام ،فندق، پسته و… كاشته ميشد البته توسط آبياري قطره ايي و اين گونه محصولات صادر ميگرديد و اقتصاد منطقه رونق مي گرفت.آيا واقعا دراين زمينه پژوهش هاي لازم صورت گرفته است يا نه تماما بصورت ديمي بوده است؟! حالا مشكل برداشت محصول چغندر را ديده ايد ؟
يك مطلبي را به عرض همه همشهريان عزيز علي الخصوص شهر قهرمان پرور اورميه برسانم و آن اينكه هر زمان در داخل شهر متوجه شديد كه جهت رفاه حال عابرين پياده پل هاي مخصوص هوايي كارگذاشته شد مخصوصا در خيابان عطايي ، فلكه ارتش ، چهار راه آپادانا و……. آن روز باور كنيد كه مسئولين شهر مسئولين دلسوزي هستند و فقط شعار حمايت از اهداف شهيد باكري را به سينه خود نمي زنند ودروغ گو نيستند.
من فكر ميكنم اصلي ترين دليل احداث.اون بل لعنتي بود
به همه جي رسيدكي ميشه الا اين درياي ما
مظلوم واقع ميشيم ما تركا همه جا
اگه به خشک شدن دریاچه ارومیه به اندازه جنگ بر سرنام خلیج فارس یا عربی بها داده می شد این دریاچه به این روز نمی افتاد.خشک شدن دریاچه ارومیه زندگی ملیون ها ترک را تهدید مکند واصلا حرفی در مورد ان زده نمی شود.اما نام خلیج فارس یا عربی موضوع اصلی مسولان وصداسیما است
دلیل پلی است که روی دریچه احداث شده وبعضی دانشمندان که خود را دانشمند میدانند