آشنایی با ژنیکوماستی یا بزرگ شدن پستان مردانه

ژنیکوماستی یا گاینکومستیا از رشد بافت سینه در مردان بوجود می‌آید. این یک بیماری خوش خیم است که معمولا نتیجه عدم تعادل در هورمون‌های جنسی استروژن و تستوسترون است.

به طور کلی مردان مقداری استروژن در بدن خود دارند. اما استروژن بیش از حد نسبت به مقدار تستوسترون در بدن مرد می‌تواند موجب تورم بافت سینه شود.

بیش از نیمی از پسران در طول دوران بلوغ درجاتی از ژنیکوماستی را تجربه می‌کنند، ژنیکوماستی می‌تواند با برخی از شرایط بهداشتی، از جمله سوء مصرف مواد، برخی بیماری‌ها و استفاده از برخی مواد دارویی همراه باشد.

علاوه بر پسران نوجوان، ژنیکوماستی در نوزادان پسر نیز دیده می‌شود. این وضعیت ممکن است در یک یا هر دو پستان دیده شود و رشد بافت اغلب به طور یکنواخت رخ می‌دهد.

توسعه ژنیکوماستی، ممکن است بدون درد و یا با حساسیت به لمس، درد یا ترشح از یک یا هر دو نوک سینه ها همراه است. در اغلب موارد، بیماری خود به خود بعد از چند هفته یا چند ماه از بین می‌رود، هم چنین می‌تواند طولانی مدت باشد.

ژنیکوماستی و مواد دارویی

گزارشی در سال 2012 در مجله “نظریات کارشناسان در مواد دارویی” تخمین زده است که مواد دارویی -تجویزی، تفریحی و غیر قانونی- عامل 25 درصد از موارد ژنیکوماستی است. استفاده از استروئید آنابولیک (رایج در میان بدنسازان) اغلب با ژنیکوماستی همراه است.

ماری جوانا، هروئین و مصرف الکل نیز با توسعه سینه مردان (گاهی اوقات به عنوان “پستان مرد” نامیده می‌شود) مرتبط است. سیروز کبدی – اغلب در میان افرادی که زیاد نوشیدنی های الکلی مصرف می‌کنند دیده می‌شود – می‌تواند سطح هورمون ها را تغییر دهد و منجر به ژنیکوماستی شود.

سایر داروهایی که به منجر به ژنیکوماستی می‌شوند عبارتند از ضد آندروژن مورد استفاده در درمان سرطان پروستات مانند فیناستراید، داروهای ضد اضطراب مانند دیازپام (والیوم)، مسدود کننده های کانال کلسیم، داروهای زخم مانند سایمتیدین (تاگامت)، آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای و برخی از داروهای AIDS مانند efavirenz.

شرایط بهداشت و ژنیکوماستی

ژنیکوماستی می‌تواند با شرایطی مانند سندرم کلاین فلتر، پرکاری تیروئید، مشکلات کبدی، نارسایی کلیه و نارسایی هیپوفیز همراه باشد.

تومورهای بیضه و ضربه یا عفونت بیضه ها می تواندباعث  ژنیکوماستی شود. پیری طبیعی، و افت در سطح هورمون ها، نیز به عنوان علت ژنیکوماستی ذکر شده است.

ترکیبات گیاهی خاص، مانند روغن درخت چای و یا روغن اسطوخودوس، که شبیه استروژن می‌تواند اثرات شبه استروژنی در بدن یک مرد را داشته باشد نیز می‌تواند منجر به ژنیکوماستی شود.

درمان ژنیکوماستی

در اغلب موارد Gynecomastia، هیچ درمانی مورد نیاز نیست و زمانی که سطح هورمون به حالت عادی بازگردد، وضعیت اغلب خود به خود فروکش می‌کند. هنگامی که مواد مخدر، الکل، دارو و یا عوامل دیگر باعث ژنیکوماستی، متوقف کردن مصرف آنها نیز به بهبود ژنیکوماستی کمک می‌کند. در برخی موارد، جراحی برای برداشتن بافت سینه ممکن است برای مردانی که بافت زیادی ساخته شده است و یا برای مدت طولانی ژنیکوماستی داشته اند، مناسب باشد. ثابت شده است که داروهای خاصی نیز که می‌توانند اثر استروژن را خنثی کند نیز موثر است.

برای مردان – به خصوص نوجوانان – که در شرایط ژنیکوماستی بوده و به خاطر آن خجالت می‌کشند، مشاوره توصیه می‌شود.